Gevaarlijke begrippen zijn gevaarlijk omdat zij gauw misleidend zijn. Zij lijken een waarheid te vertegenwoordigen, spiritueel inzicht te vertegenwoordigen, maar zij leiden meestal tot verwarring. De Waarheid is nooit een begrip. Maar wij worden bijna doodgegooid met begrippen en hun tegenstrijdige betekenissen. Oorlogen zijn en worden er om gevoerd.
Ik ben hier ooit gestart -als experiment- met een rubriekje dat zich langzaam kan uitbreiden.
Ik
Suggereert dat er een afgescheiden, te koesteren identiteit bestaat. Waar een 'ik' is moet derhalve ook een ander zijn. Wanneer er een 'ik' is moet er wel verdeeldheid zijn. Maar er is alleen Eenheid en dat is Gewaar-zijn. In Gewaarzijn zijn degene die ziet, het zien en dat wat gezien wordt één en het zelfde. Kijk zorgvuldig waar dat 'ik-dat-ziet' zich bevindt. Je stuit voortdurend op objecten, gedachten, emoties en lichaamservaringen. er is geen vast stabiel centrum te vinden. Jouw wezenlijke natuur kan nooit een object zijn. Wie ziet?? Het maakt nooit deel uit van de duale wereld. Je krijgt nooit te zien wie ziet…… In het zien ben je al wat je bent.
Hebben wij het met onze ik-ervaring dan altijd mis gehad? Ja en nee. Het ja, hebben wij net besproken. Nee, omdat het 'ik'-gevoel in feite het Ik van het Ik-Ben is. Bewustzijn dat zich bewust is van zichzelf. Dat Ik-Ben is de oorzaak van het ervaren ik en de ervaren wereld. Het Ik-Ben is niet het ultieme Zijn. Dat is Dat wat gewaar is van het Ik Ben.
Individu
De meeste mensen beschouwen zich nog als een individu, als een zelfstandig opererende eenheid goed afgescheiden van de rest van de mensheid. Het begrip individu is afkomstig van het woord in-divide, ondeelbaar. Ongescheiden. Zoals onze lichamen vrijwel identiek zijn (dus een gemeenschappelijke grond moeten hebben) geldt dat ook voor ons bewustzijn en denken. De persoon is niet zelfstandig en afgescheiden. Het begrip persoon is afgeleid van het Griekse Persona, het masker dat Griekse toneelspelers droegen. Het Gemeenschappelijke tooit zijn manifestatie met vele maskers, maar het blijft het Ene in manifestatie.
Mijzelf
John Wheeler zegt op zijn website in mijn ruwe vertaling dan ook zoiets als: "De erkenning van een ‘mijzelf’ houdt de aanname in dat ik afgescheiden en apart sta van bewustzijn. Ik geloof dan in een doener, vertegenwoordiger, denker, genieter e.d. Dit is een foutieve aanname omdat er niet zo’n onafhankelijk wezen te ontdekken valt door ons.” Hoe goed wij ook kijken, voeg ik daar aan toe. En zien wij uiteindelijk iets, dan worden wij keer op keer weer teruggeworpen op het feit dat wij zonder dat kennen, dat weten, dat zien, kortom zonder bewustzijn heel deze problematiek niet eens konden overdenken. Wij bestonden dan niet eens. Een intelligente schepping die onkenbaar is, is ondenkbaar!
Het is eigenlijk onvoorstelbaar dat de meeste spirituele zoekers er zo lang van uit zijn gegaan dat wij bewustzijn hebben ( ik zie, ik voel, ik ruik etc) en nooit werkelijk hebben ingezien dat wij bewustzijn zijn!! Gewoon dit eenvoudige feit van er-zijn. Er waren teveel misleidingen op dit pad die ons afgeleid hebben van ons simpele zijn van wat is.
Ontwaken
Dat doe je elke ochtend of overdag na een hazenslaapje. Spiritueel ontwaken zou suggereren dat er een 'staat' zou zijn, die er voor het wakker worden nog niet was. Dit is een misverstand. Het was er al, alleen de denker, jouw geheugen was gericht op het verwerven van ervaringen uiteindelijk uitmondend in de Ervaring van de Ervaringen. Maar het Onveranderlijke, het Onkenbare, het Aanwezig zijn is er elk moment van de dag, elk moment van 'jouw' leven. In wezen is er alleen inzicht dat je het Onveranderlijke zelf bent, als het Zien van jou en de wereld
Verlichting
Suggereert dat er een Staat is met prachtige gevoelens en verbondenheden, die je nu nog niet hebt, maar wèl -door veel je best te doen- kan verwerven. Het streven naar verlichting houdt je echter in tijd en ruimte. Je wil iets hebben of ervaren wat je nu nog niet denkt te hebben.....een diploma van zelfverwerkelijking! Dat willen hebben brengt je in tijd. Je verwerpt het heden, omdat je dat te weinig geluk brengt en je denkt dat geluk in de toekomst te kunnen verwerven. En dit opent de doos van Pandora, want er is een lange rij lieden, die op je staan te wachten om jou dat geluk te bezorgen. Maar je zoekt als het 'eindige' datgene wat oneindig is. Het 'gevolg' wil zijn eigen Oorzaak worden....
Het geloof in de persoon, in het eigen 'ik', is het tweede probleem. Wat de persoon ook verwerft, het is nooit wat je bent. Het is een aanvulling op al die andere geobserveerde eigenschappen. Nu -Aanwezigheid/Kennen/Bewustzijn- is al wat je bent. Je bent datgene wat moeiteloos vooraf gaat aan alle gedachten, gevoelens en kennis.
Bliss
Is een piek-ervaring, die nagestreefd wordt omdat het als bewijs geldt voor het gerealiseerd hebben van verlichting. En het is lekker om mee te maken. Maar alles wat de persoon ervaart is per definitie kenbaar en tijdelijk. De zogenaamde persoon is kenbaar en tijdelijk. Het is een object van het zien en is dus nooit wat je wezenlijk bent. Zodra je bliss ervaart, vraag jezelf dan af wie het ervaart en wanneer de bliss weg is, ben jij dan ook weg????
Het oorspronkelijk begrip komt van "sat-chit-ananda" ofwel "bestaan-bewustzijn-bliss". Dit is wat je bent. Nisargadatta zei daarover: Bestaan is zijn, bewustzijn is kennen en bliss is 'loving to be'. Je wil graag bestaan en je zal er alles voor doen om in leven te blijven. In deze uitleg wordt de term niet verbonden met hemelse, liefdevolle, gelukzalige gevoelens, die als ijkpunt zouden moeten gelden voor jouw spirituele staat.
Vragen
Zodra er een vraag is, is er een vragensteller. De vragensteller is een tijdelijk referentiepunt, dat slechts kan bestaan bij gratie van 'zijn' bron. De persoon (= de combinatie lichaam, denken en voelen) kan niet bestaan zonder zijn wezenlijke oorzaak. De vraag gaat vrijwel altijd over hoe je deze bron kan bereiken. Die bron kan je niet bereiken. Je bent die al. Dat kan je je realiseren door alles wat zichtbaar en ervaarbaar is, te doorzien als object van het Zien. En het Zien is wat je wezenlijk bent. Wanneer er geen vraag is, is er geen vragensteller, er is alleen onmiddellijke (=zonder intermediair) aanwezigheid.
Guru
Iemand die zich opwerpt als guru suggereert hoger en verder te zijn dan normale stervelingen. Of betrokkene snapt het niet of hij/zij licht de zaak op. Wanneer nondualiteit is begrepen, is het zonneklaar dat guru en leerling beide Eenheid zelf zijn in manifestatie. De wezenlijke natuur van beiden is Onkenbare Eenheid. Niemand kan verder komen dan dit onkenbare Niets. Waar verschillen optreden is in het waargenomene. Echte guru's weten dat en zullen dat feit steeds benadrukken.
Kennis
Kennis in de vorm van het verzamelen van boeken, uitspraken, anekdotes, aanwijzingen, methodieken etc. is weinig zinvol op het spirituele pad. Wanneer je eenmaal de vinger hebt gevolgd die naar de maan wijst -dus hebt ingezien dat je ware aard het onkenbare, onbereikbare en ongrijpbare Niets is, het Niet Iets, Leegte- dan blijft er weinig te melden over... Dus prat gaan op kennis is slechts het prat gaan op onwetendheid. Werkelijk inzicht is weten dat je niets weet en dat er niemand is die wat weten kan.
Vrije wil
Wie heeft een vrije wil? Er is geen zelfstandige entiteit, die wij ‘ik’ mogen noemen. Er is geen 'ik' dat aan het roer staat van zijn leven. Zoek dit zelfstandige ‘ik-centrum’ maar eens op! Je -als het Kennen- zal op louter ‘verschijningen’ stuiten. Objecten. Alleen het zien blijft ongezien. En dat is wat je dus wel moet zijn... Maar dat zien is niet een iemand. Dus, wanneer er een verlangen is, is er verlangen, maar niemand die ergens naar verlangt. Er is (zien van) handelen, maar niemand die handelt.
Nu
Nu is geen moment in tijd, gelegen tussen verleden en toekomst. Verleden en toekomst zijn louter resultaten van denken in de vorm van herinneringen en verwachtingen. Het is domweg altijd Nu. Nu is wat je bent. Nu is niet iets. Is geen ding of eigenschap. Je kan er niet uit en je kan er niet in, want het is wat je altijd bent. Oefeningen om in het Nu te komen zijn dus klinkklare onzin. Je kan alleen inzien dat nu altijd Nu is, en dat het op dit stukje van de zin nog steeds Nu is, dat het altijd Nu is. Het kan niet anders dan Nu zijn. Alleen de verschijnselen lijken aan jou (Nu) voorbij te trekken, wat komt dat gaat, maar Nu blijft altijd Nu. Alles verandert, maar jij als Nu nooit.
Meditatie
Meditatie is -in woorden van Nisargadatta-een te zijn met Dat wat ons doet beseffen te bestaan. Er is geen weg naar een gewenst staat. Het is een verblijven in Dat wat je al die tijd al bent. Je kan niet proberen je zelf te worden, want je bent al dat Zelf. Meditatie is dus geen beweging, geen weg ergens heen.
Zelfbewustzijn
Er wordt gezegd dat bewustzijn zich bewust is van zichzelf. Maar het Zelf is onkenbaar. Het is geen ding, geen verschijnsel. Gewaarzijn is nondualiteit. "Een en geen twee." Het is niet iets, het is niets. Maar zonder ook maar enig woord te behoeven gebruiken is er weten van zijn. Er hoeft derhalve geen vuurwerk te ontploffen om dit te beseffen. Omdat bewustzijn is wat je in essentie altijd bent, kan je dus niet oefenen om bewust te worden. Je kan alleen proberen de radio af te zetten om de geur van stilte te ervaren. Nooit die absolute stilte zelf, dat is onmogelijk, want het zelf kan zichzelf niet ervaren.
Non-duaal handelen(....)
Ik zie soms lieden die beweren -of subtieler: laten doorschemeren- dat zij na zelfrealisatie gebruik kunnen maken van hun realisatie in het dagelijks leven. Zij ontwikkelen dan cursussen voor non-duaal leiderschap of bedrijven non-duale therapie. Het is allemaal onzin.
Non-dualiteit is een begrip dat duidt op het Absolute, op het conceptloze, onkenbare Mysterie van 'ons' Wezen. Nondualiteit is niet van deze wereld, het is Een en Niet-Twee. Het is ongrijpbaar. Er kan niets buiten staan dat Het kan observeren en beoordelen. Wij zijn het in wezen zelf, maar wij kunnen niet in ons Zelf terugkijken. Er bestaat geen apart bewustzijn om Bewustzijn te vinden. Alles is Bewustzijn (en niet het woord...). Er is dus in feite geen apart 'ik' en zijn Bron. Alles is Een. Het is dus ook geen Gereedschap om het ervaren leven naar 'jouw' hand te kunnen zetten of 'jou' te verheffen boven jouw medemens.
Begrippen
Begrippen zijn nooit wat zij aangeven. De werkelijkheid is nooit in woorden te vatten. Wij hechten te veel waarde aan woorden, zeker wanneer wij het hebben over wat wij zelf zijn, waar wij vandaan komen en waar wij naar toe gaan. Ons lichaam en de ons omringende natuur doen het allemaal probleemloos zonder woorden, trouwens ook wanneer het mis gaat. Woorden kunnen alleen maar verwijzen naar iets wat er is, maar wat niet te omschrijven is. Zodra de 'Weg' verstandelijk begrepen is, moeten de woorden en hun constructies rigoureus verlaten worden. Het laatste woord dat wij nog kunnen bespreken (maar meer ook niet) is Leegte of Niets
Leegte, Niets
Leegte of het Niets of het Ongeborene zijn allemaal redelijk neutrale begrippen om het onkenbare zijn te omschrijven. Maar het is een zinloze oefening. Het denken weet er geen raad mee, omdat het denken zijn eigen bron niet kan doorgronden. Bewustzijn is pas mogelijk door het gewaarworden van verschillen tussen licht-donker, goed-kwaad, stilte-geluid etc. Dat wat nooit verandert kan geen object zijn van denken.
Eigenlijk kan je alleen omschrijven wat het niet is. Niet dit en niet dat. Niets wat je waar kan nemen. Er valt dus helemaal niets over te zeggen. Het wordt ook wel Licht genoemd of Ruimte, maar die begrippen hebben niets te maken met zichtbaar licht of ervaarbare ruimte. Of er is Niets of er is beweging en vorm. En die laatsten zijn duaal en slechts tijdelijk van aard.
Wij hebben het dus over iets dat totaal ontoegankelijk is voor alle menselijke begrijpen en streven. Dus er valt ook niets over de werking er van te zeggen en er valt dus ook geen enkele winst mee te behalen.
En hier uit volgt de paradox van ons bestaan, zoals Nisargadatta dat zo mooi verwoordde: "Al datgene wat je kent als jezelf, bèn je niet en dàt wat je niet, nooit, kan kennen -maar dat wat wel Nu deze zin leest- is nu exact wat je wèl bent."Meer valt er niet te weten, te begrijpen of te doen. Verder kan je als 'je' niet komen. De Weg gaat tot hier. Je hebt (je als het) niets gevonden. Het zien..dat ben je! De zoektocht is ten einde. Voor de rest gaat het leven Nu zoals het gaat want er is geen 'jij' die het doet....
Noumenon (nieuw)
Grieks voor 'dat wat aan het verstand verschijnt' of 'door het verstand gedacht wordt', het tegengestelde van phainomenon, 'dat wat aan de zintuigen verschijnt' (ofwel fenomeen). Een begrip
bijvoorbeeld waaraan geen voorwerp beantwoordt is een noumenon. Een 'waarde' is zoiets
In de antieke filosofie werd de noumenale wereld gelijkgesteld met de wereld van de ideeën die alleen door de filosofische geest gekend konden worden. Daarmee in tegenstelling stond de wereld van de fenomenen, die werd gelijkgesteld met de
wereld van de zintuiglijke werkelijkheid, bekend bij de ongeletterde geest. De moderne filosofie ontkent over het algemeen de mogelijkheid van kennis die onafhankelijk is van de zintuigen. Immanuel Kant gaf van dit standpunt de klassieke versie, die zegt dat de noumenale wereld kan bestaan, maar volkomen onkenbaar is voor
de mens. In de kantiaanse filosofie wordt het onkenbare noumenon soms gekoppeld aan het onkenbare "Ding an sich". (bron: Winkler Prins)
Noumenon, plural Noumena, in the philosophy of Immanuel Kant, the thing-in-itself (das Ding an sich) as opposed to what Kant called the phenomenon—the thing as it appears to an observer. Though the noumenal holds the contents of the intelligible world, Kant claimed that man’s
speculative reason can only know phenomena and can never penetrate to the noumenon. Man, however, is not altogether excluded from the noumenal because practical reason—i.e., the capacity for acting as a moral agent—makes no sense unless a noumenal world is postulated in which freedom, God, and immortality abide.
The relationship of noumenon to phenomenon in Kant’s philosophy has engaged philosophers for nearly two centuries, and some have judged his passages on these topics to be irreconcilable. Kant’s immediate successors in German Idealism in fact rejected
the noumenal as having no existence for man’s intelligence. Kant, however, felt that he had precluded this rejection by his refutation of Idealism, and he persisted in defending the absolute reality of the noumenal,
arguing that the phenomenal world is an expression of power and that the source from which this power comes can only be the noumenal world beyond.
Written By: The Editors of Encyclopaedia Britannica
Foto © www.minipunks.com
