Eén van de grote raadsels bij de zelfwaarneming is de
positie van de droomloze slaap.
Het weten van er zijn, het I am, is er dan niet, terwijl dat
er bij het wakker zijn en het dromen wèl is.
Het 'ik ben' is het weten van zijn. En de persoon die na het
ontwaken middels het denken gelijk weer wordt opgetuigd, is er dan ook (als
waarneming)
Er zijn guru's die beweren dat zij in de Vierde Staat (Turyia) ook waarnemer zijn van de droomloze staat.
En er zijn er die zeggen dat dit niet kan: je kan nooit getuige zijn van jouw afwezigheid. Er is geen weten van zijn. Weten van zijn is bewust-zijn. Bewustzijn van er zijn.
En toch ga je in het algemeen niet met angst of paniek
slapen. Nee, integendeel, je verlangt er naar en wanneer het niet lukt wordt je
rusteloos en neem je vaak preventief een pilletje.
'Uit' staan wordt dus als een zeer wenselijk 'staat'
beschouwd.
Het besef van al dat heerlijks (wat je dus tijdens de duur
er van niet kan waarnemen) heb je 's bij het wakker worden. Dan is er een
herinnering van heerlijk geslapen te hebben.
Gezien de diverse antwoorden is het dus de vraag wat er
feitelijk gebeurt. Je kan feitelijk alleen maar af gaan op de eigen ervaringen.
Gedurende de diepe droomloze slaap denken wij dat er tijdens
onze afwezigheid als 'Ik Ben' tijd verloopt. Je valt in slaap rond 23:00 uur en
wordt rond 7:00 wakker, zegt de wekker. Iedereen zal ook het fenomeen herkennen
dat je overdag plots 'weg' bent. Je wordt plots weer wakker en je hebt het
gevoel uren geslapen te hebben, maar er is maar een kwartier voorbij gegaan. Maar omgekeerd kan het ook. Je bent in slaap gevallen tegen 24:00 uur en je wordt gelijk weer wakker. De klok echter wijst er op dat het al 6 uur 's ochtends is.. Hè..wàt????
Was je uit tijd en kom je ineens weer terug in tijd?
Dit denken aan de duur van slaap kan alleen plaatsvinden
wanneer wij wakker zijn. Tijdens de droomloze slaap weten wij van niets. Wij
staan uit en toch sterft het lichaam niet (en gebeurt dat wel is er geen weten
van en is er geen ontwaken in een staat van waarnemen en denken. De oergrond
van onze aanwezigheid, het Absolute, is tijdloos en blijft altijd. Of dat nog
een soort van persoonlijk ervaring van de overledene toestaat kan niet
beantwoord worden. Het Absolute heeft weet van zichzelf -omdat het bewustzijn
is- maar hoe dat zonder ervaring ervaren wordt kan m.i. bij leven en welzijn
niet gekend worden).
Is de diepe droomloze slaap te verklaren door het gelijk te
stellen aan het Absolute, de tijd-en ruimteloze non-dualiteit?
Dan is er geen tijd. Het moment van inslapen (het afwezig worden) kunnen wij
nooit waarnemen en dus ook niet herinneren. De tijd tot het ontwaken maken wij
ook niet mee als waarneming. En het wakker worden is dus ook plotseling. Pas wanneer
het 'licht' aangaat is er weer kennen of weten en wordt het denken weer actief.
Wanneer de diepe droomloze slaap niet kan worden waargenomen
is er dus helemaal geen tijd of ruimte. Er is helemaal geen tijdspanne tussen
inslapen en ontwaken, al zegt de wekker dat dit wel zo is.
Deze conclusie schopt dus heel ons wereldbeeld omver. De
wereld bestaat enkel wanneer wij wakker zijn en de wereld der dromen ook.
De wekker staat voor de illusoire tijd in een illusoire
wereld waargenomen door een illusoire persoon, waar in een continuüm van
tijd-ruimte in stand gehouden wordt door herinneringen, huidige beelden en
toekomstige projecties. De wereld is er louter door het denken. Toen
Krishnamurti zijn leven lag er op hamerde dat "Jij bent de wereld"
dachten zijn toehoorders dat dit een metafoor was. Nee, hij bedoelde dat
letterlijk (in mijn droom van de wereld).
In veel geschriften wordt ook gesteld dat de stilte tussen
woorden, tussen gedachten ook het altijd aanwezige 'I am' is. Tijdens de
woorden verschijnen de woorden in die stilte. Muziek zou bijvoorbeeld zonder
stilte ook niet mogelijk zijn.
Er gaan er zo ver die de stiltemomenten zien als de
tegenwoordigheid van het Absolute zelf, het Zelf. En ieder die deze stilte zoekt en aantreft, weet
dat stilte nooit een 'echte' waarneming kan zijn. Er is altijd geruis van
binnen het lichaam uit of van buitenaf.
De echte stilte is de totale afwezigheid van fenomenen. En is er dan wel een waarnemer?
In wezen is stilte het scherm waar alle beleving op
geprojecteerd wordt, maar vergeet deze woorden. Stilte is afwezigheid. Daarom kunnen wij de diepe droomloze slaap ook niet als een
periode van stilte benoemen. Alles staat uit. Er is geen waarneming, er worden
geen herinneringen opgeslagen. Ik ben er niet als bewust zijn. Er is dus ook geen 'ik' meer. Alleen maar leegte, no-thing, niets.
Er valt niets over te zeggen, net zo als over het Absolute wat het uiteraard ook IS. Maar dan voorbij alle taal.
Rob
Rob